Globalny kryzys energetyczny: jakie są jego powody i jak możemy im zaradzić?

Kryzys energetyczny pokazał kilka krytycznych kwestii związanych z obecnym systemem gospodarczym opartym na paliwach kopalnych, których źródła są dostępne tylko w kilku krajach, co powoduje, że reszta świata jest od nich zależna energetycznie. Niedawny globalny kryzys energetyczny spowodował wzrost cen gazu, ubóstwa oraz spowolnienie najbardziej narażonych gospodarek. Istnieje wiele złożonych powodów występowania kryzysów energetycznych, które są często przekrojowe i powiązane ze sobą nawzajem, dlatego ważne jest ich zrozumienie, aby móc zapobiegać temu zjawisku. W tym artykule przyjrzymy się przyczynom globalnego kryzysu energetycznego i odpowiemy na pytanie jak możemy im zaradzić.

Główne przyczyny kryzysu energetycznego w 2022 r.

Pandemia COVID-19, która rozpoczęła się na początku 2020 r., spowodowała globalną recesję, ze względu na wprowadzenie niezbędnych surowych zasad dotyczących dystansu społecznego oraz zakłócenia w działalności gospodarczej. W miarę poprawy sytuacji zdrowotnej w 2021 r., zapotrzebowanie na towary i usługi znów zaczęło rosnąć, ale podaż nie sprostała nagłemu, konsekwentnemu wzrostowi popytu. Na przykład wzrost cen gazu spowodował wzrost cen elektryczności, ponieważ w wielu krajach elektryczność jest produkowana głównie w elektrociepłowniach, które wykorzystują gaz do generowania prądu. Wzrost cen gazu i prądu spowodował wzrost kosztów energii dla rodzin i firm, ograniczając konsumpcję i zyski firm. Ponadto, w 2022 r. nastąpiło ograniczenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Było to częściowo spowodowane zmianami klimatu, takimi jak susze, jakie powstały w wielu zbiornikach i spowodowały nagłe ograniczenie produkcji energii wodnej. Było to także częściowo spowodowane słabą siłą wiatru na niektórych obszarach produkujących energię, takich jak Europa północna. W wyniku tych czynników nastąpił globalny kryzys energetyczny, sytuacja, która jest obecnie pod kontrolą, ale wymaga pewnych środków ostrożności na przyszłość. Podsumowując, głównymi przyczynami globalnego kryzysu były:

• Wyższy popyt po pandemii COVID-19;
• Niekorzystne warunki atmosferyczne, mające wpływ na produkcję energii ze źródeł odnawialnych;
• Zależność energetyczna gospodarek od paliw kopalnych;
• Opóźnienia w inwestycjach w odnawialne źródła energii.

Konsekwencje globalnego kryzysu energetycznego

Kryzys energetyczny miał swoje konsekwencje. Niektóre rządy wprowadziły środki ekonomicznego wsparcia dla rodzin i firm najbardziej dotkniętych wzrostem cen gazu i elektryczności oraz obniżyły podatki na pewne produkty i usługi, aby ograniczyć wzrost kosztów surowców. Inne kraje lepiej zdywersyfikowały dostawy gazu i zwiększyły ilość zapasów na wypadek kolejnego kryzysu, jak również udostępniły zapasy interwencyjne, aby zmniejszyć wpływ kryzysu energetycznego na gospodarkę. Większość krajów zwiększyło inwestycje w odnawialne źródła energii i zielone technologie, aby przyspieszyć swoją transformację energetyczną i bardziej ambitne strategie dekarbonizacji. Jednocześnie rozpoczęto nowe inwestycje obniżające potrzeby energetyczne, ze szczególnym uwzględnieniem efektywności i oszczędności energetycznych w celu ograniczenia zużycia energii i wykorzystania jej w bardziej odpowiedzialny i zrównoważony sposób.

Poszczególne działania mające na celu zwalczanie kryzysu energetycznego

Na poziomie indywidualnym możemy pomóc w zapobieganiu kryzysom energetycznym oszczędzając energię, wyrabiając dobre nawyki oraz inwestując w efektywność energetyczną. Poniżej przedstawiamy kilka sposobów na oszczędzanie energii oraz ograniczanie naszej zależności od paliw kopalnych:

• korzystaj częściej z transportu publicznego, kiedy podróżujesz;
• używaj roweru lub spaceruj, zamiast jeździć samochodem, kiedy to możliwe;
• oszczędzaj paliwo, kiedy prowadzisz pojazdy;
• przełącz się na zrównoważoną mobilność i kup pojazd elektryczny;
• wymień stare żarówki na oszczędne ledy;
• zadbaj o lepszą izolację termiczną twojego domu;
• obniż temperaturę ogrzewania, aby oszczędzać energię;
• dokładnie kontroluj sterowanie kotłem, aby zapobiec utracie energii;
• wymień ogrzewanie na bardziej efektywny system, taki jak kocioł kondensacyjny, wodorowy, albo pompę ciepła;
• wykorzystuj energię słoneczną do zaspokojenia swoich potrzeb energetycznych dzięki instalacji paneli fotowoltaicznych w celu uzyskania czystej energii do ogrzewania wnętrz i wody.

Transformacja energetyczna jest najlepszym sposobem na zapobieganie kolejnym kryzysom energetycznym, ograniczając zależność od paliw kopalnych i umożliwiając przełączenie się na źródła energii odnawialnej. Jest to długi i skomplikowany proces, ale wszyscy możemy mieć w nim swój udział dzięki przyjęciu bardziej zrównoważonego stylu życia.